در تحول دیجیتال اولویت با دیجیتالی سازی فرآیندهای عملیاتی است یا دیجیتالی سازی فرآیندهای کسب و کار ؟

۲۷ خرداد ۱۳۹۶ مقالات تعداد بازدید:۵۱۳۴ دانلود مقاله
در تحول دیجیتال اولویت با دیجیتالی سازی فرآیندهای عملیاتی است یا دیجیتالی سازی فرآیندهای کسب و کار ؟

در تحول دیجیتال اولویت با دیجیتالی سازی فرآیندهای عملیاتی است یا دیجیتالی سازی فرآیندهای کسب و کار ؟

در تحول دیجیتال، ایجاد تحول در فرآیندها با استفاده از فناوری های دیجیتال اهمیت بالایی دارد. اما سوال اصلی اینجاست دیجیتالی سازی کدام نوع فرآیند در اولویت اول است؟ دیجیتالی سازی فرآیندهای عملیاتی (Operational Process Digitalization) یا دیجیتالی سازی فرآیندهای کسب و کار (Business Process Digitalization)؟ . یکی از پیش نیازهای شناخت این اولویت ها ، شناخت دقیق تر از انواع فرآیندها در سازمان است.

یکی از نکات قابل توجه این است که بدون شک پاسخ دقیق به این سوال به مسئله و مورد (Business Case) وابسته است اما در هر صورت می توان یک نظر کلی در این خصوص بیان داشت.

انواع فرآیند در یک سازمان

فرآیندهای یک سازمان را می توان بر اساس ماتریس زیر به 5 گروه مختلف تقسیم بندی کرد:

فرآیندهای اداره جلویی (Front-Office Process)

فرآیندهای لایه پیشخوان سازمان فرآیند هایی هستند که مستقیما بر روی مشتری متمرکز هستند و با آن تعامل برقرار می کنند. همچون فرآیندهای فروش ، بازاریابی مستقیم، بازاریابی تلفنی، CRM مشارکتی و CRM عملیاتی.

فرآیندهای اداره پشتی (Back-Office Process)

فرآیند های لایه اداره پشتی سازمان فرآیند هایی هستند که دور از چشم مشتریان فعالیت های خود را انجام می دهند و بیشتر روی پرسنل و پیمانکاران سازمان تمرکز دارند. اگر فرآیند های این لایه درست عمل نکند، این عدم بهره وری در کیفیت خدمات مشتریان نمایان خواهد شد. فرآیند های CRM تحلیلی، انبار، لجستیک، مدیریت نیروی انسانی، مدیریت مالی و سایر موارد مصداقی از این فرآیندها هستند.

فرآیندهای اداره میانی (Middle - Office Process)

معمولا در لایه اداره میانی تصمیم گیری ها و سیاست گذاری های سازمان انجام می شود و این تصمیمات و سیاست ها به لایه اداره جلویی (FO) و لایه اداره پشتی (BO) منتقل و ابلاغ می-شوند و این دو لایه موظف به اجرای این تصمیمات و سیاست ها هستند. فرآیندهای CRM راهبردی از جمله مصادیق فرآیندهای لایه اداره میانی هستند.

فرآیند های متقاطع (Cross-Functional Process)

این نوع فرآیندها به صورت عمودی در تمام لایه¬های اداره جلویی، اداره میانی و اداره پشتی تاثیر گذار هستند و همه لایه های یک سازمان را درگیر خود می کنند. به طور مثال فرآیند Lead-To-Cash یک فرآیند متقاطع است.

تمامی انواع فرآیندهای مذکور می توانند از دو بعد تحلیل شوند:

• میزان وابستگی فرآیند به فعالیت های انسانی

• میزان وابستگی فرآیند به فعالیت های ماشینی

فرآیند های عملیاتی (OP) در مقایسه با فرآیندهای کسب و کار (BP)

معمولا فرایندهای کسب و کار(Business Process) نسبت به فرآیندهای عملیاتی (Operational Processes) انتزاعی تر و توصیفی تر هستند. غالبا در فرآیندهای عملیاتی ماشین ها نقش قابل انکار دارند. یعنی فرآیندهای عملیاتی شامل لایه های ماشینی نیز می شوند. مثالی که در اینجا می توان مطرح کرد یک خط تولید است. یک خط تولید خودرو در حقیقت شامل یک فرآیند عملیاتی است که در درون آن سیستم های کنترل، حسگر ها، تجهیزات و امکانات و همچنین نیروی انسانی درگیر هستند.

همانطور که در شکل زیر نشان داده شده است اولویت اول تحول دیجیتال بر روی دیجیتالی کردن فرآیند های عملیاتی است که به گونه ای که تمام لایه های یک صنعت را دربر بگیرد. از منظر تحول دیجیتال، دیجیتالی کردن فرآیندهای کسب و کار اقدامات مهم و البته اولویت دوم در یک صنعت است و نیازمند نزدیکتر شدن آنها به لایه ماشین است.

بنابراین تحول در فرآیند های عملیاتی نقش مهمی را در تحول دیجیتال ایفا می کند. متخصصان علم مدیریت در سازمان ها بر این باور هستند که تحول دیجیتال در فرآیند های عملیاتی سازمان (Operational Process) می تواند موجب ایجاد تحول و افزایش بهره وری در سازمان شود.

فناوری های دیجیتال ابزار دیجیتالی سازی فرآیندهای عملیاتی

متخصصان بر این باور هستند که تحول دیجیتال از طریق فناوری های دیجیتال امکان پذیر است. سوالی که در اینجا مطرح می شود این است که فناوری دیجیتال (DT) چه تفاوتی با فناوری اطلاعات (IT) و فناوری های عملیاتی (OT) دارد؟

فناوری های دیجیتال در حقیقت تلفیقی از فناوری اطلاعات و فناوری های عملیاتی هستند. در واقع تاکید فناوری اطلاعات بر روی خودکارسازی سازمان (Office Automation) و اتوماسیون فرآیند های کسب و کار (Business Process Automation) است. اما تاکید فناوری های عملیاتی بر روی خودکارسازی فرآیندهای صنعتی و فرآیندهای کارخانه ای است. در حقیقت اولویت فناوری های عملیاتی خودکارسازی خط تولید است.

زمانی که بر اساس اسناد و دیدگاه های مختلف در تحول دیجیتال ادعا می شود که فناوری های دیجیتال هستند که موجب تحول در فرآیندها می شوند، منظور ایجاد تحول در فرآیندهای عملیاتی و فرآیندهای صنعتی است. یعنی دیجیتالی سازی فرآیند های صنعتی اولویت بالاتری نسبت به دیجیتالی سازی فرآیند های تجاری (فرآیند های کسب و کار) دارد. این سخن بدان معنا نیست که "در تحول دیجیتال نباید به دیجیتالی کردن فرآیندهای کسب و کار پرداخت" بلکه منظور این است که در تحول دیجیتال فرآیندهای عملیاتی نسبت به فرآیندهای کسب و کار در اولویت بالاتری قرار دارند.

اولویت بندی فرآیندها در تحول دیجیتال

بر اساس نکات فوق الذکر انواع فرآیندها در تحول دیجیتال بصورت زیر اولویت بندی می شوند :

• فرآیند های ماشین به ماشین یا (M2M (Machine to Machine

• فرآیند های انسان به ماشین یا (H2M(Human to Machine

• فرآیند های انسان به انسان یا (H2H (Human to Human

سازگاری تحول دیجیتال در فرآیندهای عملیاتی با اینترنت اشیا (IoT)

در موضوع اینترنت اشیاء (Internet Of Things) نیز به فرآیندهای ماشین به ماشین (M2M) پرداخته می شود. بنابراین یکی از نقاط اشتراک تحول دیجیتال در فرآیندهای عملیاتی و اینترنت اشیا ، فرآیندهای M2M است. فرآیندهایی که ذینفعان مستقیم درگیر در فرآیند غیرانسان (اعم از اپلیکیشن ها ، سیستم های کامپیوتری و سنسورها) است.

سازگاری تحول در فرآیند های عملیاتی با صنعت نسل چهارم (Industry 4.0)

همچنین در پارادایم صنعت 4.0 (Industry 4.0) تاکید بر استفاده از سیستم های فیزیکی-سایبری (Cyber-Physical System-CPS) در صنایع مختلف است. از جمله نقاط اشتراک میان تحول دیجیتال در فرآیندهای عملیاتی و صنعت 4.0 ، علاوه بر فرآیندهای M2M ، فرآیندهای H2M نیز می باشد.

فلسفه وجودی مركز دانش بهاسان ، به اشتراك گذاری تجربیات و انتشار دانش های جدید در حوزه كاری BPaaS در راستای پشتیبانی از مشتریان و پاسخ به نیازهای دانشی علاقه مندان به این حوزه است. این مركز دانش حاوی دانش ها ، تجربیات و اطلاعاتی است كه می تواند به تصمیم گیری های شما كمك سازنده كند.